Opinie

Afgelopen jaren werden steeds meer besparingen gezocht in het geneesmiddelenbudget. Het resultaat van deze besparingen is dat er minder innovatieve geneesmiddelen worden terugbetaald in België en dat patiënten langer moeten wachten op deze behandelingen. Toch heeft ons land een belangrijke biofarmaceutische industrie, mee te danken aan enkele historische doorbraken die hier werden gerealiseerd en de goede samenwerking met uitstekende universiteiten, onderzoekcentra en ziekenhuizen. 

Tijdens de Algemene Vergadering van pharma.be werden verschillende ideeën geopperd over de noodzakelijke veranderingen die ons gezondheidszorgsysteem moet doorvoeren om zich aan te passen aan de uitdagingen van de toekomst, en over de rol die iedereen individueel kan spelen voor zijn of haar gezondheid, met een maatschappelijke impact als resultaat. Het komt hierop neer: "Wees zelf de belichaming van de verandering die je in de wereld wilt zien", één van mijn favoriete citaten.

De wereld waarin we leven staat inderdaad voor grote veranderingen. En zonder actie ziet de toekomst er somber uit. Sommige van deze veranderingen zijn al jarenlang bekend. Andere zijn relatief nieuw. Maar in alle gevallen moeten we vermijden dat acties ontoereikend zijn of te laat komen.

Onze industrie zal haar verantwoordelijkheid nemen: blijven investeren in onderzoek en ontwikkeling, blijven innoveren. Laten we ervoor zorgen dat de bevolking hiervan optimaal kan profiteren.

België is terecht trots op zijn leidende positie in de farmawereld. Uit de PharmaFigures die pharma.be binnenkort publiceert blijkt dat ons land (nog steeds) zeer goed scoort op het vlak van onderzoek en ontwikkeling, productie en export van innovatieve geneesmiddelen. Die wetenschappelijke en economische prestaties vormen een belangrijke pijler van onze welvaart en internationale reputatie, maar ze staan onder toenemende druk.

Het schoentje wringt nog het meest daar waar het er écht toe doet: de patiënt. Want ondanks onze koppositie, hinkt België achterop als het gaat over de daadwerkelijke toegang tot innovatieve geneesmiddelen.

Ons land is niet alleen een koploper op vlak van onderzoek en ontwikkeling, maar ook een cruciale speler in klinische studies, productie en wereldwijde distributie van vaccins. Diverse biofarmaceutische bedrijven hebben strategische vestigingen in België, waar baanbrekend werk wordt verricht op het vlak van vaccinontwikkeling. Die bedrijven werken veelal samen met Belgische universiteiten en onderzoeksinstellingen die eveneens internationaal hoog aangeschreven staan.

De vaccins die hier worden ontwikkeld en geproduceerd, beschermen mensen bij ons maar ook over de hele wereld – van baby’s in Afrika tot ouderen in Azië. België is zelfs één van de grootste exporteurs van vaccins wereldwijd. Dat is geen toeval. Onze infrastructuur, expertise en engagement maken ons tot een sleutelspeler in de wereldwijde volksgezondheid.

De Europese Commissie lanceerde begin maart een voorstel, de “Critical Medicines Act”, om de beschikbaarheid, het aanbod en de productie van kritische geneesmiddelen in de Europese Unie te verbeteren. De voorstellen willen onder meer internationale partnerschappen versterken om de aanvoerketens te verbreden en de afhankelijkheid van één of slechts enkele landen te verminderen. 

De biofarmaceutische industrie is in ons land een sterkhouder van de verwerkende nijverheid, in 2023 goed voor 45.000 jobs, 56 % van het handelsbalansoverschot, een tweede positie in klinisch onderzoek binnen Europa en de belangrijkste investeerder in onderzoek en ontwikkeling, voor een bedrag van 5,7 miljard euro. 

Ons land zou deze uitstekende uitgangspositie als een troef moeten inzetten om ook in de toekomst welvaart en welzijn te creëren voor haar burgers.

Vorig jaar deelde pharma.be een krachtig verhaal van een patiënt. Deze patiënt had een ongeneeslijke ziekte en op dat moment waren er geen behandelingen beschikbaar. Maar hij kreeg een kans: hij nam deel aan een klinische studie voor een innovatief nieuw medicijn. Hij waagde de sprong en het veranderde zijn leven. De behandeling werkte. Zoals hij in zijn eigen woorden zei: "Ik zou hier vandaag niet zijn als ik niet had deelgenomen aan dat klinische onderzoek."

Dit verhaal is een krachtige herinnering aan de levensreddende rol die klinische studies spelen. Voor veel patiënten bieden ze niet alleen behandeling, maar ook hoop - een reddingslijn wanneer die er niet lijkt te zijn. Klinische studies bieden toegang tot baanbrekende innovaties, vaak zonder kosten voor de patiënt.