België is een innovatieleider – en dat houden we best zo

Sinds enkele jaren behoort ons land tot de innovatieleiders in Europa. Deze toppositie hebben we onder meer te danken aan de sterke vooruitgang van de investeringen in Onderzoek en Ontwikkeling (O&O) die opgelopen zijn tot 3,5 % van het BBP. De farmaceutische industrie speelt daarbij een voortrekkersrol, goed voor zowat een derde van de O&O-uitgaven in de verwerkende nijverheid.

Het belang hiervan kan niet worden onderschat. Innovatie is immers een belangrijke drijver voor onze vooruitgang, niet enkel economisch, maar ook op het vlak van de diensten en goederen die eruit voortkomen. Voor de farmaceutische industrie betekent dit dat heel wat nieuwe geneesmiddelen en vaccins in ons land worden ontwikkeld, die een grote impact hebben op de gezondheidswinsten van de bevolking.

Opdat bedrijven voort blijven investeren in Onderzoek en Ontwikkeling, is het uiteraard belangrijk dat zij er ook de vruchten van kunnen plukken. Om die reden is de bescherming van intellectuele eigendomsrechten cruciaal. Het is dan ook verontrustend vast te stellen dat hier en daar voorstellen de kop opsteken om aan deze intellectuele eigendomsrechten te raken. Denk bijvoorbeeld aan de discussie over de octrooien op de vaccins tegen COVID of aan de Europese voorstellen om de “regulatory data protection”(RDP) voor weesgeneesmiddelen of pediatrische geneesmiddelen in te korten.

Een en ander kan de zorgwekkende tendens van de afgelopen 25 jaar, waarbij steeds meer O&O-activiteiten in de farmaceutische industrie Europa verlaten ten voordele van de Verenigde Staten of Azië, nog versnellen. 25 jaar geleden kwam ongeveer de helft van de nieuwe geneesmiddelen uit Europa. Nu slechts een vijfde. Investeringen in Onderzoek en Ontwikkeling hebben Europa verlaten. In 2002 besteedden de Verenigde Staten 2 miljard dollar meer aan O&O dan Europa; vandaag de dag is dat verschil opgelopen tot 25 miljard dollar.