Opinie - Archief 2023

Medio 2023 bracht pharma.be als koepelfederatie van de innovatieve farmaceutische bedrijven haar memorandum uit voor de volgende Europese, federale en regionale verkiezingen die in juni 2024 plaatsvinden. Het credo is “voor een gezond België”. De biofarmaceutische industrie is immers een krachtige drijver voor de gezondheid van de burgers en patiënten in ons land, maar draagt ook bij tot de economische welvaart. Dat blijkt eens te meer uit de realisaties die pharma.be in dit derde “Report to Society” kan voorleggen. 

Als vertegenwoordiger van de innovatieve geneesmiddelensector in België wil pharma.be via kennisdeling, samenwerking en dialoog bijdragen aan een zo goed mogelijke gezondheidszorg voor de patiënten in België.

Het is vanzelfsprekend dat we hiervoor het perspectief van patiënten moeten incorporeren. Daarom heeft pharma.be de laatste twee jaar nog sterker ingezet op de samenwerking met patiëntenorganisaties. 

De jongste EU Pharma Figures tonen duidelijk aan dat ons land een leidende positie heeft binnen de Europese Unie qua onderzoek en ontwikkeling, productie en export. Hoewel België slechts 2,6 % van de EU-bevolking telt, is de biofarmaceutische industrie goed voor 7,8 % van de banen, 18,7 % van de export en 19,3 % van de R&D-investeringen in de EU. Hiermee staat de sector respectievelijk op de derde, tweede en eerste plaats in Europa.

Het ontwikkelen van innovatieve geneesmiddelen is een risicovol, tijdrovend en duur traject. We moeten durven vóóruit kijken en de stimuli behouden of zelfs versterken. pharma.be blijft dan ook pleiten voor een eerlijk debat over een evenwichtig IP-systeem ten voordele van het hele innovatie ecosysteem. Samen kunnen we hierdoor de omgeving creëren waar innovatie floreert en beloftevolle nieuwe therapieën voor patiënten worden ontwikkeld.

Ons land behoort tot de meest welvarende landen in de wereld en dat willen we ook in de toekomst zo houden. De biofarmaceutische industrie kan en wil een belangrijke bijdrage leveren aan de uitdagingen die op ons land afkomen.

Ten eerste dankzij de nieuwe geneesmiddelen die wij als innovatieve biofarmaceutische industrie voortdurend ontwikkelen en waardoor elk jaar opnieuw nieuwe mogelijkheden voor patiënten worden gecreëerd. Ten tweede door de economische activiteit en investeringen die de biofarmaceutische bedrijven, ook KMO’s, in partnerschap ontplooien op Belgisch grondgebied. Maar het is dan wel belangrijk dat de innovaties die wij ontwikkelen ook ten goede komen van de Belgische patiënten. En dat de overheid investeert in snelle en duurzame toegang tot innovatieve geneesmiddelen voor patiënten in België. Om onze economische en maatschappelijke bijdrage te maximaliseren, geloven we in de kracht van nauwe samenwerking.

Om patiënten sneller toegang te geven tot innovatieve geneesmiddelen werd er in het regeerakkoord gesproken van een pact met de farmaceutische industrie. Zo'n pact maakt het mogelijk om de voordelen van snellere markttoegang af te zetten tegen de vaak hoge kosten ervan. Het biedt zowel de overheid als de industrie meer zekerheid en laat ruimte voor overleg over de voorwaarden. Een van de manieren waarop veelbelovende medicijnen sneller vergoed kunnen worden voor patiënten is door het sluiten van overeenkomsten. Hierin verplichten bedrijven zich tot vergoedingen als bepaalde uitgavenniveaus worden overschreden en worden in de tussentijd meer klinische gegevens verzameld. Een win-win voor de patiënt, de industrie en de terugbetaler.

Innovatie is een belangrijke drijver van vooruitgang. Zeker op het vlak van medische ontwikkelingen konden, dankzij innovatie heel wat mensenlevens worden gered. Heel wat ziekten kunnen effectief worden bestreden of zelfs vermeden. Maar niet elke mens is hetzelfde. We reageren soms anders op eenzelfde behandeling, omdat onze biochemische samenstelling kan verschillen. Die verschillen niet enkel detecteren, maar er ook rekening mee houden door een op maat gemaakte behandeling te ontwikkelen, ontketent een hele revolutie voor de medische wetenschap. Daar worden in de eerste plaats patiënten beter van. Belangrijke doorbraken zijn al bereikt in de behandeling van diverse ziekten, zoals kanker, genetische aandoeningen, infectieziekten, hart- en vaatziekten en diabetes.

25 jaar geleden kwam ongeveer de helft van de nieuwe geneesmiddelen uit Europa. Nu slechts een vijfde. Investeringen in Onderzoek en Ontwikkeling hebben Europa verlaten. In 2002 besteedden de Verenigde Staten 2 miljard dollar meer aan O&O dan Europa; vandaag de dag is dat verschil opgelopen tot 25 miljard dollar.

Op zowat een jaar voor de volgende verkiezingen heeft het RIZIV een roadmap voorbereid om de procedures voor terugbetaling van geneesmiddelen te verbeteren. Een aanpassing van het huidige systeem is effectief broodnodig. Uit een vergelijking met andere landen, blijkt dat patiënten in België veel minder toegang hebben tot innovatieve geneesmiddelen. Voor een welvarend land zoals België doen we daarmee onze burgers niet echt recht. 

Er is geen pandemie nodig om te beseffen dat gezondheid ons hoogste goed is. Wat je ook wil bereiken in je leven, zonder een goede gezondheid zal veel een verre droom blijven. We staan er niet altijd bij stil, maar dat we vandaag een levensverwachting hebben boven 80 jaar, was eeuwenlang slechts voor enkele uitzonderingen weggelegd. Dat de levensverwachting tot het begin van de 19^de eeuw niet meer dan zo’n 40 jaar bedroeg, was te wijten aan grote kindersterfte, hongersnood, oorlogen, maar ook gebrek aan hygiëne en medische kennis.

De minister van Volksgezondheid Vandenbroucke zal eerstdaags de roadmap bekendmaken met een reeks voorstellen uitgewerkt door het RIZIV voor de hervorming van de procedures voor terugbetaling met het oog op een snelle en duurzame toegang tot geneesmiddelen. Dit is belangrijk, in eerste instantie voor patiënten. Deze hervorming zal bepalend zijn in welke mate patiënten in België de komende jaren effectieve toegang zullen krijgen tot de vele innovaties en de nieuwe geneesmiddelen die op dit ogenblik al bij onze bedrijven in de pipeline zitten. 

In 2022, kondigde de Europese Commissie een nieuwe ambitieuze aanpak voor geneesmiddelen aan. De "farmaceutische strategie voor Europa" moet leiden tot een vernieuwd, patiëntgericht beleid dat de kwaliteit van geneesmiddelen verzekert, dat innovatieve geneesmiddelen gemakkelijk hun weg laat vinden tot bij de patiënten die ze nodig hebben en dat de competitiviteit van de industrie in Europa versterkt.

Het geneesmiddelenbudget staat onder druk. In de totale uitgaven van de gezondheidsuitgaven van het RIZIV vertegenwoordigen geneesmiddelen slechts iets meer dan 16 %. Een daling met bijna twee procentpunten t.o.v. in 2015. De groei van het geneesmiddelenbudget blijft significant achter op die van de andere uitgaven in de gezondheidszorg.