Terugblik op ons Clinical Trial Forum 2024 - Diversiteit en gelijkheid in klinisch onderzoek in België

Caroline Ven (CEO, pharma.be) verwelkomde de vele deelnemers hartelijk. 

Het Clinical Trial Forum is een ideale manier om het jaar te beginnen, omdat klinisch onderzoek vaak de allereerste stap is in de reis van een patiënt. Klinische studies geven patiënten toegang tot de meest innovatieve behandelingen die nog niet beschikbaar zijn op de markt. België is al meer dan 10 jaar een Europese leider in klinische studies.

Het is een positie die het hele ecosysteem van de gezondheidszorg in het land ten goede komt. Daarom moet België zijn competitiviteit en aantrekkelijkheid versterken als innovatieve hub voor klinisch onderzoek. We moeten er ook naar streven dat elke patiënt een eerlijke kans krijgt om deel te nemen aan CT-scanning. De zoektocht naar meer diversiteit en gelijkheid is een uitdaging die we niet kunnen negeren.

Hugues Malonne (Administrateur-generaal, FAGG) opende ons Forum met een uiteenzetting over de visie en uitdagingen van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) met betrekking tot de lanceringen van klinische studies in België. Hij besprak de vele uitdagingen voor het Agentschap in 2023 met de implementatie van de nieuwe Europese verordening inzake klinische proeven (CTR). Hoe kan het FAGG helpen om de concurrentiepositie van België op het gebied van klinische proeven te behouden? Wat zijn de prioriteiten nu en in de komende jaren? Hoe positioneert België zich op Europees niveau? Hoe ziet het FAGG haar samenwerking met ethische commissies?

Sinds 2017 voert Deloitte elk jaar voor pharma.be een analyse uit van de Belgische voetafdruk van klinische studies op Europees niveau. Tessa Van Montfort (Deloitte) introduceerde de studie "Footprint of Clinical Trials in Belgium", waarvan de resultaten vervolgens werden voorgesteld door Nathalie Lambot (Public Health & Clinical Trials Advisor, pharma.be). Tessa Van Montfort ging ook in op de kwestie van diversiteit en gelijkheid in klinische studies in België en presenteerde een reeks aanbevelingen over dit onderwerp.

De presentatie werd gevolgd door twee paneldiscussies onder leiding van Patricia van Dijck (Political & Medical Director, pharma.be):

Mitchell Silva (CEO Patient Centrics-Esperity), Rik Vanhoof (Director Cardioliga) en Ana Carla Franch (Director Clinical Research, Eli Lilly) bespraken verschillende kwesties met betrekking tot diversiteit en gelijkheid in klinische studies in België en Europa:

• Hoe kunnen we duidelijk definiëren wat diversiteit betekent in klinisch onderzoek, waarom het belangrijk is en welke kansen het biedt?
• Wat zijn de uitdagingen om deze diversiteit te bereiken?
• Hoe kunnen klinische proeven flexibel en patiëntgericht worden gemaakt en hoe kan het grote publiek meer bewust worden gemaakt van klinisch onderzoek en hun vertrouwen worden versterkt/gegarandeerd?

Marie-José Borst (General Manager, BeLux Roche), Prof. Jean-Pascal Machiels (Head of Medical Oncology, Cliniques Universitaires Saint-Luc, Head Institut Roi Albert II Cancer Center) en Dr. Nicky Van Der Vekens (Clinical Research Centre Manager, Data manager en Beleidsmaker bij AZ Maria Middelares) hadden de gelegenheid om te bespreken hoe de omgeving voor klinisch onderzoek in België kan worden geoptimaliseerd. Elke vertegenwoordiger gaf zijn visie op de concurrentiekracht van België op het vlak van klinische studies en de noodzaak om de omgeving van ons land te differentiëren om onderzoek te kunnen blijven hosten, het belang om gedecentraliseerde klinische studies te kunnen opzetten (Decentralised Clinical Trials), de cruciale rol van Real World Data (RWD) en het belang van samenwerking tussen universitaire ziekenhuizen, algemene ziekenhuizen, sponsors, enz.

Susan Tio (Sanofi - Lead Task Force Clinical Trials) presenteerde de conclusies van het forum, met de nadruk op volgende punten: 

• De evolutie naar een meer inclusieve omgeving voor klinische studies in België is een onmiskenbare opportuniteit, maar brengt ook een aantal uitdagingen met zich mee: de mobiliteit van deelnemers, het gebrek aan vertrouwen in medisch onderzoek door een gebrek aan bewustzijn en mispercepties over klinische studies, sociale en economische barrières en taal- en cultuurverschillen die de communicatie kunnen belemmeren. De implementatie van een reeks beste praktijken door de autoriteiten en bedrijven garandeert vooruitgang op lange termijn.
   
• België heeft veel troeven waardoor het zijn concurrentiepositie kan behouden, maar het moet deze blijven versterken. Het is belangrijk dat België een voortrekkersrol blijft spelen op het gebied van klinische studies, in het bijzonder door sponsors meer flexibiliteit te bieden met de invoering van gedecentraliseerde klinische studies, en dat de autoriteiten voorspelbare, consistente en efficiënte goedkeuringstermijnen kunnen garanderen voor de start van klinische studies in ons land.

Maar we mogen niet vergeten dat we allemaal werken in het belang van de patiënt!