Minder besmetting, meer bescherming: een nieuwe benadering van het volwassenenvaccinatiebeleid in België

In België wordt de impact van infectieziekten op volwassenen vaak onderschat. Recente cijfers tonen aan dat 65% [1] van de Belgische huishoudens vorig jaar minstens één ernstige luchtweginfectie had. Dit leidt niet alleen tot fysieke klachten, maar ook tot werkverzuim, gezinsorganisatieproblemen en financiële zorgen. Bovendien kan de angst voor besmetting binnen het gezin extra stress en verminderde productiviteit veroorzaken. Dit heeft bredere gevolgen, zoals een toenemende druk op de eerstelijnszorg, hogere zorgkosten en een verhoogde vraag naar medicatie.

Vaccinatie wordt vaak geassocieerd met kinderen, maar er bestaan effectieve vaccins voor alle leeftijden. Denk aan griepvaccins, pneumokokkenvaccins of waterpokken dat vaak enkel met kinderen wordt geassocieerd. Vaccinatie verkleint niet alleen de kans op besmetting, maar vermindert ook de ernst van symptomen bij infectie. Bovendien draagt volwassenvaccinatie bij aan groepsimmuniteit, wat de verspreiding van virussen en bacteriën binnen gezinnen, op het werk en in de bredere samenleving beperkt. Dit effect komt de volksgezondheid ten goede, omdat het ziekteverzuim daalt en het aantal ziekenhuisopnames afneemt. Vaccinatie biedt dus een reeks van maatschappelijke voordelen. 

Vaccinatie is een hoeksteen van de volksgezondheid, maar de vaccinatiegraad van volwassenen in België blijft relatief laag. Misvattingen over veiligheid en nut, onvoldoende informatie en het idee dat enkel ouderen en chronisch zieken baat hebben bij vaccinatie, belemmeren een bredere acceptatie. Nochtans kunnen ook gezonde volwassenen complicaties oplopen bij infecties. Betere voorlichting en toegankelijkheid kunnen deze drempels verlagen.

Er is behoefte aan meer aandacht voor volwassenvaccinatie in België. Dit zou de druk op de gezondheidszorg verlichten, de levenskwaliteit verbeteren en de arbeidsmarkt ondersteunen. Wanneer een groot deel van de bevolking gevaccineerd is, daalt de druk op huisartsen, spoeddiensten en ziekenhuizen. Zorgverleners kunnen zich dan richten op andere dringende noden. Tegelijkertijd behouden werknemers hun inkomen en routine, wat een positieve weerslag heeft op hun mentale welzijn. Gezinnen hoeven minder vaak noodoplossingen te zoeken of onbetaald verlof te nemen, wat stress verlaagt en de maatschappelijke productiviteit ten goede komt. 

Momenteel ontbreekt een duidelijk vaccinatiekader voor volwassenen in België. Daarom heeft pharma.be beleidsvoorstellen ontwikkeld om de implementatie van een duurzaam vaccinatiekader te ondersteunen. Voor het opstellen van deze voorstellen werd beroep gedaan op Inovigate, een strategie adviesbureau gespecialiseerd in life sciences en gezondheidszorg. Hun aanpak licht Inovigate hieronder zelf toe: 

Het resultaat is een rapport dat gedetailleerde beleidsvoorstellen schetst over planning, bestuur, budget en implementatieaspecten. De voorstellen zijn specifiek aangepast aan de Belgische context met voorgestelde verantwoordelijkheden voor volksgezondheidsinstanties, zorgverleners en andere betrokkenen.

1. Ontwikkelen van een strategie en kader voor volwassenenvaccinatie in lijn met de doelstellingen op basis van een populatiegezondheidsbenadering
2. Verkorten van de tijd tussen aanbeveling en toediening van vaccinatie doorheen alle levensfasen met een duidelijk financieringstraject
3. Verhogen van het budget voor preventie en vaccinatie om de BE-doelen voor vaccinatie van volwassenen en ouderen te halen
4. Een degelijke gegevensregistratie ter ondersteuning van betere beleidsvorming
5. Opzetten van op maat gemaakte campagnes die doeltreffender zijn om het bewustzijn en de kennis over vaccinatie te vergroten

Deze beleidsvoorstellen bevatten concrete acties en oplossingen die de vaccinatiegraad bij volwassenen en ouderen kunnen verhogen, en bijdragen aan een meer gestructureerde aanpak van volwassenvaccinatie in België.

Investeren in volwassenvaccinatie draagt bij aan een gezondere samenleving en een betere levenskwaliteit. Dit vereist een gezamenlijke inspanning van gezondheidsinstanties, beleidsmakers en burgers. Door een duidelijk beleid, gerichte financiering, data-uitwisseling en verhoogde bewustwording kan België de infectiedruk verlagen en zich beter wapenen tegen toekomstige ziektegolven.

Met deze beleidsvoorstellen hoopt pharma.be steun te verkrijgen bij belanghebbenden en beleidsmakers om een gestructureerde en effectieve aanpak van volwassenvaccinatie te realiseren.