Geneesmiddelenbudget en -uitgaven

De Belgische openbare financiën staan er niet rooskleurig voor. De volgende regering zal moeten besparen. Wat de uitgaven voor gezondheidszorg betreft voorspelt de OESO evenwel dat ze zullen blijven toenemen door demografische wijzigingen en technologische ontwikkelingen. De huidige Belgische uitgaven voor gezondheid zijn vergelijkbaar met die van onze buurlanden. België geeft daarentegen wel minder uit aan geneesmiddelen in vergelijking met veel Europese landen. Terwijl de uitgaven voor geneesmiddelen geen kosten zijn maar een investering die zich ruim terugverdienen door hun meerwaarde voor de maatschappij en besparingen elders in de gezondheidszorg.

Het geneesmiddelenbudget staat onder druk. In de totale uitgaven van de gezondheidsuitgaven van het RIZIV vertegenwoordigen geneesmiddelen slechts iets meer dan 16 %. Een daling met bijna twee procentpunten t.o.v. in 2015. De groei van het geneesmiddelenbudget blijft significant achter op die van de andere uitgaven in de gezondheidszorg.

Het budget voor gezondheidszorg wordt in principe automatisch verhoogd met de inflatie. Op die manier worden de galopperende kosten en loonstijgingen doorgerekend in het RIZIV-budget, zonder dat deze hoger dan begrootte uitgaven als een overschrijding worden aangerekend. Dat is ook logisch.  

Daarom is het des te opmerkelijker dat deze redenering niet wordt doorgetrokken naar de geneesmiddelenbegroting. Voor de uitgaven voor geneesmiddelen wordt een vast bedrag begroot, ongeacht de inflatie. 

Naar aanleiding van de publicatie van de nieuwe technische ramingen door het RIZIV, geven wij graag volgende toelichting bij de geraamde uitgaven voor geneesmiddelen.

De geneesmiddelenuitgaven zijn onder controle en het overgrote deel van de terugbetaalbare geneesmiddelen zijn heel goedkoop. Een te beperkte begrotingsruimte voor geneesmiddelen brengt de beschikbaarheid ervan voor de patiënten in België evenwel in gevaar. pharma.be stelt daarom voor de komende jaren een budgetgroei van 5% per jaar voor.

Van 2015 tot en met 2020 daalden de netto-uitgaven van innovatieve geneesmiddelen die nog van patent bescherming genieten met 1%. Tegelijkertijd stegen de uitgaven voor oudere geneesmiddelen die hun patent verloren hebben met 49%.

pharma.be betreurt dat het Grondwettelijk Hof geen expliciete beslissing heeft genomen om de discriminerende “clawback” maatregel in het geneesmiddelenbudget te vernietigen. Door een nieuwe wet die in het parlement werd gestemd in april 2020, moesten in 2020 alleen innovatieve farmaceutische bedrijven overschrijdingen van het geneesmiddelenbudget terugbetalen, terwijl andere fabrikanten, waaronder producenten van generieke geneesmiddelen, ook bijdragen aan de groei en mogelijke overschrijdingen maar werden vrijgesteld.